Regelmatig krijg ik vragen van lezers binnen, o.a.:

• Kunnen mensen ooit goed samenwerken op basis van vertrouwen als er mensen in de groep zitten die dat eigenlijk niet willen?
• Kun je vertrouwen geven terwijl een deel van de groep dat niet wil/doet?

Hoe kun je ooit, op basis van gelijkwaardigheid en vertrouwen in de beste uitkomst met elkaar samenwerken als er leden van de groep dat eigenlijk niet willen? Ik denk dat dat heel moeilijk is. Is er überhaupt een setting mogelijk om in een groep op basis van vertrouwen te werken als één of een paar leden van deze groep het daar niet zo nauw mee neemt?

Vertrouwen kun je niet afdwingen, maar in een samenwerking heb je het wel nodig. Het is een noodzakelijk ingrediënt. Je moet erop kunnen vertrouwen dat anderen hun verantwoordelijkheid nemen, dat ze de vrijheid die ontstaat niet misbruiken, dat de gelijkwaardigheid ook écht gelijkwaardigheid is, wederzijds dus.

Wat je wél kunt doen is een omgeving creëren waarin vertrouwen alle kans krijgt om te groeien (en te bloeien). De volgende uitgangspunten helpen je om veilig met de CONSENT-methode® te werken. Loop ze als een checklist na en kijk wat jouw team nog nodig heeft:

1. Neem samen een besluit of je op basis van CONSENT met elkaar wilt samenwerken. Eigenlijk is dit de allerbelangrijkste voorwaarde. Als je het eerst wilt uitproberen, spreek dan een periode af waarin je het gaat doen (onvoorwaardelijk en door iedereen) en spreek af hoe en wanneer je evalueert en wat je doet met de uitkomst van de evaluatie.
2. Geef iedereen in het gesprek echt haar eigen ruimte. Zorg dat 'dominante' personen evenveel het woord krijgen als de andere leden en let erop dat deze mensen de ander uit laten spreken en niet in de rede vallen (ook niet met een leuk grapje tussendoor).
3. Neem besluiten met consent en koppel daar meteen een actiepunt aan vast. Dit kan een actie, een resultaat of een (kleine) vervolgstap zijn. Als helder is wat er moet gebeuren is het makkelijker om erop te vertrouwen dat een persoon of groepje mensen dit ook daadwerkelijk gaan doen. Zo zorg je er ook voor dat onderwerpen niet blijven 'hangen' en zo onduidelijkheid en onrust veroorzaken. Je neemt samen een besluit en evalueert daarna ook of het besluit goed is uitgevoerd. Over besluiten met consent dat er geen consent is, kan ook. Eerder schreef ik daar een blog over.
4. Maak helder wat het domein is waarbinnen deze groep kan besluiten. En dus ook waarover niet besloten kan worden omdat het buiten het domein valt. En juist als je ervan uit gaat dat dit voor de hand ligt, is het extra zinvol om hier eens bij stil te staan. Datgene wat vanzelfsprekend lijkt zie je het makkelijkst over het hoofd. Maar al te vaak zie ik in de praktijk dat op dit punt onduidelijkheid heerst en dat juist dit wederzijds vertrouwen ondermijnd.
5. Zet het op de agenda als je je niet veilig voelt. Zet de eerste stap, maak het bespreekbaar, zodat ook dit transparant wordt. Zo kan het vertrouwen groeien en kan er vanuit een veilige situatie verder samengewerkt worden. Dit kan best spannend zijn, maar je zult zien dat het jou én de groep verder brengt.

Bonustip: Hou je aan de Gespreksetiquette!

Hier kun je Gespreksetiquette als PDF ontvangen. Dit handige spiekbriefje kun je printen en tijdens het overleg aan alle aanwezigen uitdelen. De simpele regels geven veel houvast en duidelijkheid, zo zorgen ze voor een veilige basis voor het gesprek.

Werken met de CONSENT-methode® is niet moeilijk, maar het vraagt wel het e.e.a. van de betrokkenen!

Laat me hieronder in de reacties weten of je iets aan deze tips gehad hebt! En vertel eens: wat zijn voor jou belangrijke voorwaarden om je veilig te voelen en vertrouwen te kunnen geven?